de Sitter’de ilintiler üzerine
Kozmolojik evreler arasında erken zamanda geçen enflasyon ve geç zamanda yer alan karanlık enerji evrelerinde uzayzamanın ideal yapısını tasvir eden, sabit pozitif bir eğrilik ile ivmelenerek genişleyen de Sitter uzayzamanı aynı zamanda Einstein denklemlerinin boşluk çözümleri arasında sahip olabileceği en fazla sayıda simetriye sahip çözümlerden biri. Bu çözümlerden diğer ikisi düz uzayzaman olan Minkowski ve negatif sabit eğriliğe sahip Anti de Sitter.
Bu konuşmada düz uzayzamanda hesaplanabilen farklı zamanlarda durumlar arası geçiş olasılığı genliklerine karşın, de Sitter (ve aslında daha genel Friedman-Le Maitre-Robertson Walker metrikleri) üzerinde hesaplanabilen manalı objelerin aynı zamanda hesaplanan ilintiler olduğundan bahsettik. Enflasyon hesapları için bu ilintilerin geç zamanlardaki değerlerinin makbul olduğundan söz ettik. Bu ilintiler arasından, serbest skaler bir alanın, metriğe geri besleme yapmadığını varsayarak, geç zamanlarda iki nokta ilintilerinin hesaplanmasından bahsettik. Burada hesapları daha önceki konuşmada tanıtılmış, de Sitter’in simetri gurubunun üniter indirgenmez temel temsillerine denk gelen operatörler ile yaptık. Bu tür ilintileri hesaplamak enflasyon gözlemlerini yorumlamaktan öteye bize de Sitter’de kuantum alan teorisinin yapısını anlamada, Minkowski ve Anti de Sitter de kuantum alan teorilerinin özellikleri ile kıyaslamada yol gösterecek hesaplar. Bu hesapları geç zaman operatörleri cinsinden yapmak, belki kuantum enformasyon teorisi ile ilişkiler kurmaya da yarar. Konuşmaya dair detaylı notlara buradan ulaşabilirsiniz.
pazartesibulusmalari.org 